«‘Ηπουλάτε το μαγαζί ή σας το κλείνουμε». Δεν πρόκειται για μαφιόζους που ελέγχουν την πιάτσα σε κάποια κακόφημη συνοικία του Σικάγου αλλά για το αμερικανικό πολιτικό προσωπικό που δεν δίστασε να γράψει στα παλιά του τα υποδήματα το Σύνταγμα της χώρας του -και το δικαίωμα στην ελευθερία του λόγου- προκειμένου να διασφαλίσει την αποκλειστικότητα χειρισμού των διαδικτυακών προσωπικών δεδομένων των πολιτών του.

Η αμερικανική Γερουσία -όπως και η Βουλή των Αντιπροσώπων νωρίτερα- ενέκρινε με μεγάλη πλειοψηφία την περασμένη Τρίτη το βράδυ νόμο ο οποίος υποχρεώνει τη μητρική εταιρεία της πλατφόρμας σύντομων βίντεο ΤikTok, ByteDance, να πουλήσει το μερίδιο που κατέχει σε αυτήν, διαφορετικά η εφαρμογή θα μπλοκαριστεί στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το νομοσχέδιο, που πέρασε από τη Γερουσία με 79 ψήφους υπέρ και 18 κατά, είχε εγκριθεί και από τη Βουλή των Αντιπροσώπων το περασμένο Σάββατο με διαφορά 360 έναντι 58, ως μέρος του πακέτου βοήθειας 95 δισ. δολαρίων σε Ουκρανία, Ισραήλ και Ταϊβάν. Ο νέος νόμος δίνει συνολικά περιθώριο ενός χρόνου στην ByteDance για να πουλήσει το TikTok σε μια εταιρεία με έδρα τις ΗΠΑ, διαφορετικά η εφαρμογή θα αντιμετωπίσει πλήρη απαγόρευση από τα αμερικανικά ηλεκτρονικά καταστήματα εφαρμογών.

Τόσο οι Ρεπουμπλικανοί όσο και οι Δημοκρατικοί που ψήφισαν υπέρ της απαγόρευσης ισχυρίζονται ότι το TikTok απειλεί την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ. Υποστηρίζουν η πλατφόρμα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από το Πεκίνο, στο οποίο έχει έδρα η ByteDance, για να κατασκοπεύει τους Αμερικανούς και να χειραγωγεί τη δημόσια συζήτηση στις ΗΠΑ. Το TikTok από την πλευρά του, που έχει 170 εκατομμύρια χρήστες στις ΗΠΑ, επιμένει ότι δεν έχει μοιραστεί τα δεδομένα των Αμερικανών χρηστών με την κινεζική κυβέρνηση και ότι δεν θα το έκανε ποτέ. Εχει διαμηνύσει ότι θα προσφύγει στα δικαστήρια προκειμένου να ακυρωθεί ο νόμος ο οποίος, όπως λέει, καταπατά το δικαίωμα ελευθερίας του λόγου εκατομμυρίων Αμερικανών που διασφαλίζει η 1η τροποποίηση του αμερικανικού Συντάγματος. Οργανώσεις πολιτικών ελευθεριών, συμπεριλαμβανομένων της Αμερικανικής Ενωσης Πολιτικών Ελευθεριών και του Ινστιτούτου Knight First Amendment Institute στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, έχουν επίσης αντιταχθεί για λόγους ελευθερίας του λόγου. Ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Ρον Γουάιντεν εξέφρασε την ανησυχία του για την «ευρεία εξουσία που παρέχει το νομοσχέδιο και την οποία θα μπορούσε να καταχραστεί μια μελλοντική κυβέρνηση προκειμένου να παραβιάσει τα δικαιώματα της 1ης Τροπολογίας».

Η νομοθεσία που ψήφισε το Κογκρέσο και επρόκειτο να επικυρώσει χθες ο πρόεδρος Μπάιντεν είναι το αποκορύφωμα μιας μακροχρόνιας πολιτικής μάχης για την πλατφόρμα, η οποία εξερράγη σε δημοτικότητα μετά την εμφάνισή της το 2017. Το 2020, ο τότε πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είχε υπογράψει εκτελεστικό διάταγμα για την απαγόρευση του TikTok, αλλά η κίνηση μπλοκαρίστηκε στο δικαστήριο με την αιτιολογία ότι παραβίαζε την ελευθερία του λόγου. Πέρυσι, ακόμα ένας δικαστής μπλόκαρε μια παρόμοια απαγόρευση από την Πολιτεία της Μοντάνα αποφαινόμενος ότι «υπερβαίνει την κρατική εξουσία» και «πιθανότατα παραβιάζει την 1η Τροπολογία». Αξίζει να σημειωθεί ότι η επικύρωση του νόμου έρχεται λίγες ημέρες αφότου το Κογκρέσο προέβη στην επανέγκριση ενός αμφιλεγόμενου προγράμματος που επιτρέπει την παρακολούθηση των επικοινωνιών των πολιτών στις ΗΠΑ χωρίς δικαστικό ένταλμα.

Η τετραετής μάχη για το TikTok αποτελεί ένα μόνο από τα μέτωπα του πολέμου που υφέρπει εδώ και καιρό μεταξύ Ουάσινγκτον και Πεκίνου για τον έλεγχο των δεδομένων στο διαδίκτυο και την αξιοποίησή τους. Στη μάχη αυτή οι ΗΠΑ και οι μεγάλες εταιρείες υψηλής τεχνολογίας που διαθέτουν, υπερτερούν μακράν της Κίνας. Η ισχύς της τελευταίας, όπως επισημαίνουν κάποιοι παρατηρητές, υπερτιμάται σκόπιμα και οι λόγοι είναι καθαρά οικονομικοί.

www.efsyn.gr